Arşiv tarihçesi

summaryrefslogtreecommitdiff
path: root/t
diff options
context:
space:
mode:
authorAlber <alber@edu.wll.im>2024-04-16 12:58:33 +0000
committerAlber <alber@edu.wll.im>2024-04-16 12:58:33 +0000
commitd98797d0364ed63659966c64e0f1336a3d0a495b (patch)
treeb40ffdd05ede6694193d7dd7a39c0db6f3420950 /t
parent3de0ae0a63c9bb6e37e706ebc5b2eaa566035ef8 (diff)
HTML: /library/thelitcritguy-simdi-zamani-ve-henuz-olmayan #94
* 2024-04-16T12:58:25 çeviri -- alber
Diffstat (limited to 't')
-rw-r--r--t/ts/thelitcritguy-simdi-zamani-ve-henuz-olmayan.muse74
1 files changed, 74 insertions, 0 deletions
diff --git a/t/ts/thelitcritguy-simdi-zamani-ve-henuz-olmayan.muse b/t/ts/thelitcritguy-simdi-zamani-ve-henuz-olmayan.muse
new file mode 100644
index 0000000..df3e57a
--- /dev/null
+++ b/t/ts/thelitcritguy-simdi-zamani-ve-henuz-olmayan.muse
@@ -0,0 +1,74 @@
+<p>Bloch ve Benjamin arasındaki bağlantı ve benzerliklerin h&acirc;l&acirc; yeterince takdir edilmediğini d&uuml;ş&uuml;n&uuml;yorum - bu da Bloch&#39;un &ccedil;alışmalarına y&ouml;nelik daha geniş &ccedil;aplı ilgi eksikliğini yansıtıyor. İkili &ccedil;ağdaştı, birbirlerini tanıyorlardı ve birbirlerinin &ccedil;alışmalarına ve y&ouml;ntemlerine derin bir takdir duyuyorlardı. Sadece y&uuml;zeyde bazı ilgin&ccedil; kutuplar var - Bloch, tefsirci; konuşkan, modernist ve laf kalabalığı, Benjamin ise sıkıştırma ve bi&ccedil;im ustasıydı. Ancak bu farklılıklar, &uuml;zerinde &ccedil;alışmaya değer olduğunu d&uuml;ş&uuml;nd&uuml;ğ&uuml;m &uuml;retken gerilimler gibi g&ouml;r&uuml;n&uuml;yor. Benjamin&#39;in bitmemiş, m&uuml;kemmel bir harabe olan kitabı The Arcades Project&#39;i(Pasajlar) okuduktan sonra bu ikisi hakkında tekrar d&uuml;ş&uuml;nmeye başladım. &quot;Bilgi Teorisi, İlerleme Teorisi &Uuml;zerine&quot; başlıklı (haklı olarak) &uuml;nl&uuml; b&ouml;l&uuml;mde Benjamin&#39;den şu ilgin&ccedil; yorum geliyor.&nbsp;</p>
+
+<p>&nbsp;</p>
+
+<p>&nbsp;</p>
+
+<p>&#39;&#39;Ernst Bloch&#39;un Pasajlar Projesi ile ilgili bir yorumu: &quot;Tarih Scotland Yard rozetini g&ouml;steriyor:&#39; Bu s&ouml;z, y&ouml;ntem olarak atomu par&ccedil;alama s&uuml;reciyle karşılaştırılabilecek bu &ccedil;alışmanın, klasik tarih yazımının &quot;bir varmış bir yokmuş &quot;una bağlı olan tarihin muazzam enerjilerini nasıl serbest bıraktığını anlattığım bir konuşma bağlamındaydı. Her şeyi &quot;ger&ccedil;ekte olduğu gibi&quot; g&ouml;steren tarih, y&uuml;zyılın en g&uuml;&ccedil;l&uuml; uyuşturucusuydu.&#39;&#39;</p>
+
+<p>&nbsp;</p>
+
+<p>&nbsp;</p>
+
+<p>Son c&uuml;mle, Bloch ve Benjamin arasında tarih felsefesi bağlamında var olan ortak zemini g&ouml;stermenin iyi bir yoludur. Her ikisi de ge&ccedil;mişle ilgiliydi, ancak Bloch&#39;un durumunda, onu bir tarih filozofu olarak d&uuml;ş&uuml;nmek belki de biraz sezgisel bir konumdur. Ne de olsa o bir umut filozofu ve dolayısıyla bir gelecek filozofuydu, ancak Ivan Boldyrev&#39;in Bloch ve &ccedil;ağdaşları hakkındaki m&uuml;kemmel kitabında işaret ettiği gibi, Bloch&#39;un t&uuml;m gelecek felsefesine rağmen, zamanının tamamını ge&ccedil;miş hakkında yazarak ge&ccedil;irir. Adorno, Bloch&#39;un felsefi &uuml;slubunu bir şeye doğru el yordamıyla ilerleme, hen&uuml;z mevcut olmayan ve bu nedenle de yaşanmış anın karanlığı ve miras aldığımız tarihte bulunan izler aracılığıyla ancak ge&ccedil;ici olarak g&ouml;r&uuml;lebilen bir d&uuml;nya i&ccedil;in bir hermen&ouml;tik olarak tanımlamıştır. Bloch&#39;un tarih felsefesi, hen&uuml;z ortaya &ccedil;ıkmamış bir geleceğin izini bulmak i&ccedil;in ge&ccedil;mişe bakan &ccedil;ifte bir jest &uuml;zerine kuruludur. Douglas Kellner&#39;in ifadesiyle, Bloch&#39;un tarih felsefesi &quot;yabancılaşmaya, s&ouml;m&uuml;r&uuml;ye ve baskıya karşı isyan eden, daha iyi bir d&uuml;nya i&ccedil;in m&uuml;cadele eden, tarih boyunca dokunan kızıl bir yoldur.&quot;&Uuml;topyacı tarih yazımının amacı, veri birikimi yoluyla &quot;ger&ccedil;ekten&quot; ne olduğunu ortaya koymak değil, Bloch&#39;un Benjamin&#39;e s&ouml;ylediği gibi, dedektif rozetini &ccedil;ıkarıp tarihin esasen bilinmezliğinin altını &ccedil;izmektir. Başka bir şekilde ifade etmek gerekirse, tarih hakikate ulaşmak değil, bir su&ccedil;u araştırmaktır. &nbsp;Bloch&#39;un eşzamanlı olmayan kavramı (daha &ouml;nce de yazmıştım) ge&ccedil;mişin şimdiki zamana bağlı olarak g&ouml;r&uuml;lmesine, Benjamin&#39;in boş zaman olarak adlandırdığı şeyin kırılmasına ve par&ccedil;alanmasına olanak tanır.</p>
+
+<p>&nbsp;</p>
+
+<p>&nbsp;</p>
+
+<p>&Uuml;topyacı tarih yazımının amacı, veri birikimi yoluyla &quot;ger&ccedil;ekten&quot; ne olduğunu ortaya koymak değil, Bloch&#39;un Benjamin&#39;e s&ouml;ylediği gibi, dedektif rozetini &ccedil;ıkarıp tarihin esasen bilinmezliğinin altını &ccedil;izmektir. Başka bir şekilde ifade etmek gerekirse, tarih hakikate ulaşmak değil, bir su&ccedil;u araştırmaktır. &nbsp;Bloch&#39;un eşzamanlı olmayan kavramı (daha &ouml;nce de yazmıştım) ge&ccedil;mişin şimdiki zamana bağlı olarak g&ouml;r&uuml;lmesine, Benjamin&#39;in boş zaman olarak adlandırdığı şeyin kırılmasına ve par&ccedil;alanmasına olanak tanır.</p>
+
+<p>&nbsp;</p>
+
+<p>&nbsp;</p>
+
+<p>Bu da Benjamin&#39;in &quot;Tarih Kavramı &Uuml;zerine Tezler&quot;ini g&uuml;ndeme getiriyor. Altıncı Tez,&nbsp;</p>
+
+<p>&nbsp;</p>
+
+<p>&nbsp;</p>
+
+<p>Ge&ccedil;mişi tarihsel olarak ifade etmek, onu &#39;ger&ccedil;ekten olduğu gibi&#39; tanımak anlamına gelmez (Ranke). Bu, bir tehlike anında parıldayan bir anıyı ele ge&ccedil;irmek anlamına gelir. Tarihsel materyalizm, tarihin bir tehlike anında beklenmedik bir şekilde insanın karşısına &ccedil;ıkardığı ge&ccedil;miş imgesini muhafaza etmek ister. Tehlike hem geleneğin i&ccedil;eriğini hem de alıcılarını etkiler. Her ikisinin de &uuml;zerinde aynı tehdit vardır: egemen sınıfların bir aracı haline gelme tehlikesi. Her &ccedil;ağda geleneği, onu alt etmek &uuml;zere olan bir konformizmden kurtarmak i&ccedil;in yeniden bir girişimde bulunulmalıdır.&nbsp;</p>
+
+<p>&nbsp;</p>
+
+<p>&nbsp;</p>
+
+<p>Benjamin ayrıca boş zaman ile şimdinin mevcudiyeti arasında faydalı bir ayrım ortaya koyar. Bu, XIV. tezdir&nbsp;</p>
+
+<p>&nbsp;</p>
+
+<p>&nbsp;</p>
+
+<p>&#39;&#39;</p>
+
+<p>K&ouml;ken ama&ccedil;tır.</p>
+
+<p>Karl Kraus, Worte in Versen, Cilt 1</p>
+
+<p>Tarih, alanı homojen, boş zaman değil, şimdinin varlığıyla dolu zaman olan bir yapının &ouml;znesidir. [Jetztzeit]. Dolayısıyla, Robespierre i&ccedil;in antik Roma, tarihin s&uuml;rekliliğinin dışına fırlattığı şimdinin zamanıyla y&uuml;kl&uuml; bir ge&ccedil;mişti. Fransız Devrimi kendisini Roma&#39;nın cisimleşmiş hali olarak g&ouml;r&uuml;yordu. Antik Roma&#39;yı, modanın ge&ccedil;mişin kost&uuml;mlerini &ccedil;ağrıştırdığı gibi &ccedil;ağrıştırıyordu. Moda, uzun zaman &ouml;ncesinin &ccedil;alılıklarında nerede kıpırdarsa kıpırdasın, g&uuml;ncel olana karşı bir yeteneğe sahiptir; ge&ccedil;mişe doğru bir kaplan sı&ccedil;rayışıdır. Ancak bu sı&ccedil;rama, egemen sınıfın komutları verdiği bir arenada ger&ccedil;ekleşir. Tarihin a&ccedil;ık havasındaki aynı sı&ccedil;rama, Marx&#39;ın devrimi nasıl anladığını g&ouml;steren diyalektik sı&ccedil;ramadır.&#39;&#39;</p>
+
+<p>&nbsp;</p>
+
+<p>&nbsp;</p>
+
+<p>Bloch&#39;la olan bağlantılar burada daha da a&ccedil;ıktır - Kraus&#39;un epigrafı Bloch&#39;un kendi &Uuml;topya anlayışını, yani Heimat&#39;ı yankılar - d&uuml;nyada evde olmak, herkesin &ouml;zlemini &ccedil;ektiği ama asla varamadığı yere varmak. Devrimler, tarihin tamamlanmamışlığını sadece estetik d&uuml;zeyde (egemen sınıfın taleplerini dile getirdiği alan) değil, siyasi m&uuml;cadele d&uuml;zeyinde yeniden tasarlar. Başka bir deyişle, devrimci bir kopuş, ger&ccedil;ek insanlık tarihinin bir başlangı&ccedil; noktası bulması i&ccedil;in bir şanstır. Devrimcilerin yeni takvimler oluşturması boşuna değildir - &Uuml;topik gelecek her zaman Sıfır Yılı&#39;nda yeniden başlar.&nbsp;&nbsp;</p>
+
+<p>&nbsp;</p>
+
+<p>&nbsp;</p>
+
+<p>&nbsp;</p>
+
+<p>&nbsp;</p>
+
+<p>&nbsp;</p>
+
+<p>&nbsp;</p>
+
+<p>&nbsp;</p>
+
+<p>&nbsp;</p>
+
+<p>&nbsp;</p>
+