1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
|
<!DOCTYPE html PUBLIC "-//W3C//DTD HTML 4.01 Transitional//EN">
<!-- saved from url=(0074)https://www.korotonomedya.net/kor/index.php%EF%B9%96id=21,120,0,0,1,0.html -->
<html><head><meta http-equiv="Content-Type" content="text/html; charset=windows-1254">
<title>K�rotonomedya | ulus baker | Tarde Post�lalar�</title>
<script src="./K�rotonomedya _ ulus baker _ Tarde Post�lalar�_files/frontend.js.indir" type="text/javascript"></script>
<link rel="stylesheet" type="text/css" href="./K�rotonomedya _ ulus baker _ Tarde Post�lalar�_files/frontend.css">
<meta name="keywords" content="Ulus Baker, Gabriel Tarde, History of Future">
</head>
<body text="#000000" link="#00FF00" vlink="#CC0000" alink="#FF0000" style="margin:0px 0px 0px 0px;">
<table border="0" cellspacing="0" cellpadding="0" width="900" bgcolor="#FFFFFF" align="center">
<tbody><tr>
<td colspan="3" style="height:60px;" bgcolor="#FFFFFF"><table width="850" height="100%" border="0" cellpadding="0">
<tbody><tr>
<td width="374" align="left"><a href="https://www.korotonomedya.net/kor/index.php%EF%B9%96gundem.html"><img src="./K�rotonomedya _ ulus baker _ Tarde Post�lalar�_files/logo_01.gif" alt="" border="0"></a></td>
<td width="354" align="right"><a href="http://www.birgun.net/politics_index.php?news_code=1284293626&year=2010&month=09&day=12" target="_blank"><img src="./K�rotonomedya _ ulus baker _ Tarde Post�lalar�_files/kor_5.gif" alt=""></a></td>
</tr>
<tr><td colspan="2"><img src="./K�rotonomedya _ ulus baker _ Tarde Post�lalar�_files/nav_alt.png" width="851px" height="10"></td>
</tr>
<tr align="left">
<td width="300"><a href="https://www.korotonomedya.net/kor/index.php%EF%B9%96index.html">k�rotonomedya</a> <span class="breadcrumb_spacer">></span> <a href="https://www.korotonomedya.net/kor/index.php%EF%B9%96tr.html">t�rk�e</a> <span class="breadcrumb_spacer">></span> ulus baker</td>
</tr>
</tbody></table></td>
</tr>
<tr>
<td colspan="3" style="height:30px;" bgcolor="#FFFFFF"><img src="./K�rotonomedya _ ulus baker _ Tarde Post�lalar�_files/leer.gif" width="1" height="30" alt=""></td>
</tr>
<tr>
<td valign="top" width="200" bgcolor="#FFFFFF"><table width="100%" border="0" cellspacing="5" cellpadding="0">
<tbody><tr>
<td><div align="right"><span class="links"><a href="https://www.korotonomedya.net/kor/index.php%EF%B9%96gundem.html">g�ndem</a></span></div></td>
<td width="1" bgcolor="#999999"> </td>
</tr>
<tr>
<td><div align="right"><span class="links"><a href="https://www.korotonomedya.net/kor/index.php%EF%B9%96lecume_des_jours.html">l'�cume des jours</a></span></div></td>
<td width="1" bgcolor="#999999"> </td>
</tr>
<tr>
<td><div align="right"><span class="links"><a href="https://www.korotonomedya.net/kor/index.php%EF%B9%96on_the_common.html">on the common</a></span></div></td>
<td width="1" bgcolor="#999999"> </td>
</tr>
<tr>
<td><div align="right"><span class="links"><a href="https://www.korotonomedya.net/kor/index.php%EF%B9%96ulusun_ardindan.html">ulus'un ard�ndan </a></span></div></td>
<td width="1" bgcolor="#999999"> </td>
</tr>
<tr>
<td><div align="right"><span class="links"><a href="https://www.korotonomedya.net/kor/index.php%EF%B9%96ulus_baker.html">ulus baker yaz�lar� </a></span></div></td>
<td width="1" bgcolor="#999999"> </td>
</tr>
<tr>
<td><div align="right"><span class="links"><a href="https://www.korotonomedya.net/kor/index.php%EF%B9%96theoria.html">theoria</a></span></div></td>
<td width="1" bgcolor="#999999"> </td>
</tr>
<tr>
<td><div align="right"><span class="links"><a href="https://www.korotonomedya.net/kor/index.php%EF%B9%96otonomi.html">otonomi</a></span></div></td>
<td width="1" bgcolor="#999999"> </td>
</tr>
<tr>
<td><div align="right"><span class="links"><a href="https://www.korotonomedya.net/kor/index.php%EF%B9%96spinozism.html">spinozism</a></span></div></td>
<td width="1" bgcolor="#999999"> </td>
</tr>
<tr>
<td><div align="right"><span class="links"><a href="https://www.korotonomedya.net/kor/index.php%EF%B9%96vertoviana.html">vertoviana</a></span></div></td>
<td width="1" bgcolor="#999999"> </td>
</tr>
<tr>
<td><div align="right"><span class="links"><a href="https://www.korotonomedya.net/kor/index.php%EF%B9%96chiapas.html">chiapas</a></span></div></td>
<td width="1" bgcolor="#999999"> </td>
</tr>
<tr>
<td><div align="right"><span class="links"><a href="https://www.korotonomedya.net/kor/index.php%EF%B9%96pdf.html">pdf ar�ivi</a></span></div></td>
<td width="1" bgcolor="#999999"> </td>
</tr>
<tr>
<td><div align="right" class="links"><a href="https://www.korotonomedya.net/kor/index.php%EF%B9%96yakinliklar.html">yak�nl�klar</a></div></td>
<td bgcolor="#999999"> </td>
</tr>
<tr>
<td><div align="right"><span class="links"><a href="https://www.korotonomedya.net/kor/index.php%EF%B9%96hakkimizda.html">hakk�m�zda</a><br>
</span></div></td>
<td width="1" bgcolor="#999999"> </td>
</tr>
<tr>
<td><div align="right"><span class="links"><a href="https://www.korotonomedya.net/kor/index.php%EF%B9%96yenilikler.html">yenilikler </a></span></div></td>
<td width="1" bgcolor="#999999"> </td>
</tr>
<tr>
<td><div align="right"><span class="links"><a href="https://www.korotonomedya.net/kor/index.php%EF%B9%96id=5,8,0,0,1,0.html">harita metot</a><br>
</span></div></td>
<td width="1" bgcolor="#999999"> </td>
</tr>
<tr height="10"><td> </td></tr>
<tr> <td width="375" align="left"><form action="https://www.korotonomedya.net/kor/index.php%EF%B9%96id=5,9,0,0,1,0.html" method="post">
<input type="text" name="search_input_field" size="20" maxlength="250" value="" style="font:
normal 11px/11px sans-serif; border: solid 1px #000;
background: #fff; padding: 2px; color: #000;">
<input type="submit" value="Arama" style="font-size:10px;">
</form></td></tr>
</tbody></table></td>
<td valign="top" width="20" bgcolor="#FFFFFF"><img src="./K�rotonomedya _ ulus baker _ Tarde Post�lalar�_files/leer.gif" width="20" height="1" alt=""></td>
<td valign="top" width="730" bgcolor="#FFFFFF"><a name="jump120"></a><h1>Tarde Post�lalar�</h1><h3>Ulus Baker</h3><p>1. Lazzarato'nun okumas� a��rl�kl� olarak �u anda birinci cildi �teki Yay�nlar�ndan ��kmak �zere haz�rlanmakta olan <i>Ekonomik Psikoloji</i> adl� kitap �zerinde yo�unla��yor. Bug�n art�k ortodoksla�m�� Marksist ve sosyalist �nermelere radikal kar�� ��k��� Tarde'�n yine de radikal sol alternatiflere hizmet edece�ini d��lam�yor elbette. Benim Tarde ile ilgim daha �ok tez �al��malar�m s�ras�nda onunla zorunlu kar��la�mam etraf�nda ger�ekle�ti: bu arada onu ayn� anda ke�fetti�imizi Maurizio ile farkettik --ve sorun Marx'�n teorilerinin yaln�zca bir revizyonundan ibaret de�ildir; onlar� mutlak sonu�lar�na, s�n�rlar�na do�ru iterek nas�l i�levsizle�tirece�imizi tasarlamaya giri�mektir... Bu i�levsizle�tirme ayn� zamanda kapitalist "kumanda" rejiminin de i�levsizle�tirilmesi olaca�� i�in ayn� zamanda politik bir hareketlenmeyi, "�o�ulluklar�n" m�cadelesini varsayar... Lazzarato'nun Negri'ye y�neltti�i "ele�tiri" i�te Tarde'�n olu�turdu�u "eksik halka" �zerindedir --yoksa ikisinin "gayr�maddi emek" �st�ne ortaya att�klar� post�lalar bence neredeyse �zde� g�r�n�yor (zaten bu mefhum etraf�nda ortak olarak haz�rlad�klar� bir kitap var).</p>
<p>2. <i>Art�k-De�er Teorileri</i> adl�, kitapla�mam�� ama her nas�lsa derlenip toparlanarak �� cilt halinde yay�mlanm�� bir Marx eseri var --<i>Das Kapital</i>'in yaz�l���na paralel olarak Marx'�n ekonomi-politik ve ele�tirisi konusunda alm�� oldu�u notlar�n toplam� bunlar. Ve Art�-De�er kuram� oralarda ��yle bir �ey anlat�yor gibi: art�-de�er i��inin zaten kazanamayaca��d�r --ya da i��i s�n�f� sanki kazanamayaca�� bir de�erler k�mesini kaybetmi� gibidir... Bu nas�l olur? �ncelikle Maurizio'nun kitab�n�n Marx'� "minimize" eden bir "politik niyet" ta��makta oldu�unu farkettim. Onun teorilerini "yabanc�la�ma" ve kom�nizmin "transandantal" niteli�ine dayan�r gibi g�stermeye ihtiya� duydu�u anla��l�yor (bu g�zlemlerim nihai de�il ve �imdilik hen�z okumay� bitirmemi� oldu�um bir kitab�n akt�el okuma notlar�...) Ne demektir zaten kazanamayaca��n� yitirmek? Bu "yitirme" olay�n�n ekonomik oldu�u kadar, ve belki de daha fazla, sosyal planda ger�ekle�ti�ini ima ediyor demektir. Peki bu "ima" ayn� zamanda reel de�il midir? Ba�ka bir deyi�le, "zaten kazanamay�p yitirdi�ini" talep etmenin bir bi�imi yok mudur? Ama bu, zaten kazanamayaca��n� yitirmenin ko�ullar�n�n, yani kapitalizmin ta kendisinin s�n�rlar�na kadar itilmesini gerektirmez mi? Belli bir e�ik a��ld��� anda, yani kapitalist sistem altedildi�i anda i�lerin yoluna girece�i s�ylenebilir --oysa kapitalizmi "altetme" niyetinin ba�ar�ya eri�emedi�i malum... Peki o zaman ne yapaca��z?</p>
<p>3. Tarde'�n Lazzarato'nun da farketmi� oldu�u �ok sert bir Marx ele�tirisi var: Marx'�n hem ekonomi-politi�i hem de Hegel'i tersine �evirmekle yetindi�ini iddia ediyor. Peki ama kapitalizm yaln�zca bir "tersinir ili�kiler k�mesi" olarak kabul edilebilir mi? Mesele daha �ok kapitalizmin tarihsel maddecilik bak�m�ndan tasvirinin k�h bi�imsel, k�h "tarihsel" alanlarda akt���, dolay�s�yla onu tesis eden ve y�r�ten g��ler alan�na kolay kolay g�nderme yapmad���d�r. Ger�ekten de kapitalizm bir "tesad�f" �r�n� olarak g�r�n�r --her �ey haz�r oldu�u halde mesela �in'de ortaya ��kamam��t�r (hat�rlayal�m ki bu sorunu ciddiye alan Marx de�il Weber olmu�tu)... Ama bu tesad�f asl�nda bir "tesad�f" de�il, art�k zorunlulu�u i�inde ya�ad���m�z bir "rastla�mad�r" --yerinden yurdundan edilmi� k�yl� kitleleriyle (proletaryan�n �ncesi) serbest dola�maya ba�layan serseri para y���n�n�n (ticari ve koloniyal sermayenin) kar��la�mas�... Esas sorun bu kar��la�man�n neden daha �nce, mesela Roma'da her �ey haz�rken ger�ekle�mi� olmad���d�r. Dikkat edelim, d�nya ayn� d�nyad�r ve end�striyel devrimin �ok daha �nce ger�ekle�mesi de "m�mk�nd�" --ba�ka bir deyi�le Roma, ya da �in'de end�striyel devrim, n�fus gereksinimleri de hesaba kat�l�rsa iki bin y�l �nce ger�ekle�mi� olabilirdi... B�ylece biz �imdi hayal bile edemeyece�imiz, bilim kurguya dayal� hayalg�c�m�z�n hafsalas�na gelemeyecek bamba�ka bir d�nyada ya��yor olacakt�k.</p>
<p>4. Tarde'�n ele�tirisi �zellikle Marx'�n ve genellikle sosyalizmin "a�k�nsal" (transandantal) g�ndermelerine y�neliyor: "yabanc�la�man�n sona erece�i bir d�zen"... Bu d�zene eri�mek i�in ortadan kald�r�lmas� gereken bir "kapitalist makina" vard�r sanki ve tanr�sal-teolojik bir sistem gibi (��nk� reeldir) insanl���n �st�ne ��k�vermi�tir. Oysa Tarde diyor ki bu "makina" da eme�in eseridir. Marx da elbette bunun fark�ndayd� ve mesela bu makinay�, teknolojiyi (diyelim ki bilimsel yarat�mlar�) "tarihin itici g�c�" ya da "motoru" olarak nitelendirmekten geri kalmad�. Ama ele�tirdi�i ekonomi-politik anlay��lar�n g�ndeminde kald��� i�in Marx bu "motoru" sadece bir analiz nesnesi olarak kabul etmekle yetindi. Yani onun ekonomi-politi�ini yapmaya kalk��mad�. Bilimler ve teknolojik icatlar sanki hep d��ar�dan geliyorlar ve s�m�r� ili�kilerine katk�da bulunmakla kal�yorlard� (g�reli art�-de�er teorisi)... Bu onlar� "a�k�nsal" bir realiteye g�ndermekle e�anlaml�d�r. Bu y�zden Marx el eme�i-kafa eme�i ayr�m�n� yapmakla kald�.</p>
<p>5. Yine de durum Marx'da Lazzarato'nun sundu�undan daha karma��kt�r: �ncelikle Marx <i>Das Kapital</i>'in "���nc� cildinde" (t�rnak i�inde veriyorum, ��nk� Marx'�n yay�mlad��� de�il, Engels'in onun �l�m�nden sonra derlemi� oldu�u bitmemi� bir kitapt�r) "yeniden-�retim" problemini ele al�rken bu "beyinsel g��lere" ve onlar�n kapitalizme i�kin olduklar�na de�inmeden edemez. Tarde i�te bu durumun fark�ndad�r ki ekonomi politi�in ikilemini ortaya atabilmi�tir: bir realiteye (burada ekonomik ili�kiler toplam�) dahil olan ve onu etkileyen g��ler ayn� d�zlemde olmal�d�rlar --ba�ka t�rl� bilimler ve teknolojik yenilikler sanki tesad�fi, ya da d��sal g��lermi� gibi g�r�neceklerdir. B�ylece Tarde kapitalizmin g�n gelip kafa eme�i denen �eyi de zorunlu olarak �cretlendirece�ini ve yeniden-�retimin (Tarde'�n deyi�iyle "tekrar�n") i�kin bir par�as� haline getirece�ini varsaymaktad�r. "Elveda proletarya" demenin gere�i yok, bug�n bu eme�in de kapitalist ili�kiler taraf�ndan i�erildi�ini (Deleuze & Guattari'nin deyi�iyle "yakaland���n�") biliyoruz art�k ve bunun i�in Marx'�n "�ng�r�" yetene�inin ele�tirilmesine o kadar da gerek yok... Belki de Negri, b�t�n bu mefhumlar� ortaya atarken (Dionysos'un Eme�i ve �mparatorluk'ta) Tarde'� tart��malar�n�n "eksik halkas�" k�lmakta hatal�yd�lar --sunduklar� d�zlemin �o�u ki�iye bir "�topizm", ya da "a��r� iyimserlik" olarak g�r�nmesi bundan oluyor. Ne Spinoza, ne Leibniz ne de Tarde ��y�z y�l, ikiy�z y�l, y�zy�l sonras�n�n "erken gelmi�" d���n�rleri de�ildiler... Kendi d�nyalar�n� ve haf�zalar�n� yoklayarak i� g�r�yorlard� ve kimse gelece�i kestiremez...</p>
<p>6. Tarde son derecede derin bir d���nceyle �unu farketmi�ti: gelecek �nceden kestirilemez... Ni�in? ��nk� tarihsel alan hep bir "kestirilemezlik" unsuru i�erir. Yoksa hayat�n her an� bir an �ncesinin mutlak kopyas� olurdu (Tarde buna "taklit" diyor). Bu "�nceden kestirilemezlik" unsuru "icat", "ke�if", "yarat�m" dedi�imiz �eyden ba�ka bir �ey de�ildir ve bu hi� de Tanr�sal bir "ilhama", yani a�k�nsal bir alana g�ndermez. Bu g��ler halihaz�rda vard�rlar ve efektif, akt�eldirler. Bilimler, sanatlar, felsefeler, teknolojik yenilikler hep bu i�kin alandad�rlar ve kapitalizmden kurtulacaksak onlar� da kapitalizmin cenderelerinden kurtarmak zorunday�z: --ve bunun i�in Comte gibi bir "bilimsellik �vg�s�", "bilimsel bir toplum" �vg�s� d�zmeye ihtiya� yok.</p>
<p>7. Hegelci Marksizm versiyonlarda hep yinelenen bir tema var: tarihi d�rten g��lerin bir �st realite taraf�ndan peydahland��� --peydahlanmak diyorum ��nk� Hegel bu g��leri Ide'nin kudreti, serpilip a��lmas� ve bireysel, toplumsal g��leri kendi "bilinmedik" ama�lar� do�rultusunda kullanmas� diye tasarlam��t�... Ama i�te Tanr� �ld� (Nietzsche) ve b�t�n bu g��ler serseri ve bombo� kald�lar --art�k istediklerini yapabilirler (Dostoyevski'nin s�yledi�i gibi "Tanr� yoksa her �ey mubaht�r") ve �o�u zaman toplumsal d�zeni inan�lmaz sars�nt�lara u�ratmaya aday hale gelirler. Mesela R�nesans sanat�n�n kayna��nda pekala y�zy�llard�r Kilise taraf�ndan denetim alt�nda tutulmu� pop�ler "ikonografiyi" bulmak m�mk�nd�r --bir zamanlar rejimi tehlikeye d���recek bir "sars�nt�" ya da diyelim bir "tehlike" addedilen �ey, g�n gelmi� kural olmu�tur.</p>
<p>8. Peki kapitalizm acaba kimin "icad�d�r"? Bunu ancak metaforlarla anlatabiliriz --mesela Rousseau gibi deriz ki "bir toprak par�as�n�n etraf�n� �itle �evirip 'buras� benim' diyen ve etraf�nda buna inanacak budalalar bulabilen ilk ki�i modern uygarl���n atas�d�r"; ya da Tarde gibi ilk ve biricik "kapitalist" kar��la�may� tahayy�l etmeye �abalar�z: ilk kez iki beyin bir anla�ma yapt�lar ve birinin sundu�u malzeme ve �retim ara�lar� �zerinde �teki sadece eme�ini icra etmeyi kabul etti... Ama nedir o zaman bu "malzeme" bu "�retim ara�lar�" ve bu "sadece emek"? Bir �eyin "malzemelik" niteli�i, ne kadar evrensel de olsa, Heidegger'in sezdi�i gibi a��klanmaya muhta�t�r. Bir �eyin "ara� olmas�" da �yle... Esas �nemlisi "sadece emek" de pek masum bir mefhum de�ildir. Eme�in "sadece" olmad���n�, ancak akt�elle�ti�inde varoldu�unu kendi varolu�umuzdan hissederiz. ��te bu noktada Tarde'�n fenomenolojisi bir ontolojiye d�n��meye ba�l�yor...</p>
<p>9. Tarde hi�bir yerde bir "g�r�ng�ler" alan� g�rmez --g�r�ng�ler onun i�in m�mk�n sanall�klardan ibarettirler, reeldirler ve akt�elle�tiklerinde farkedilirler. Dolay�s�yla farkedilen her �ey realitedir. Bir inek otu "tan�r" ve "yer". Burada olup biten �ey, bu tan�man�n asl�nda bir "tan�ma" olmay���, bir "tekrar tan�ma" olu�udur. Ba�ka bir deyi�le "tan�ma" Heidegger'in ortaya att��� bir "m��temilat" karakteri i�erir. M��temilat ise Bergson'un s�yleyece�i gibi bizi bir "tan�ma haf�zas�na" g�nderiyor. Bir �ey ancak i�e yaramaya ba�lad���nda, yani "�yle" olarak se�ildi�inde edinilebilir ve bir "malzeme" niteli�i kazan�r. B�ylece mesela "ruhumuz" bile d���nmek i�in kulland���m�z bir "malzemedir". Ama d���nce �o�uldur --ve Tarde'�n, daha �nce de 17. y�zy�l maj�r rasyonalizminin (Descartes, Spinoza, Leibniz) koydu�u gibi beyinsel faaliyetlerimizin t�m�d�r --hissetmek, istemek, arzulamak, nefret etmek, kurgulamak --bunlar d���ncedirler... Ve biz, derinli�ine, v�cudumuzla d���n�r�z... ya da Spinoza'n�n dedi�i gibi v�cut d���n�r... Bu noktadan itibaren Tarde'�n anlay��� do�rulan�r --d���nce ve yarat�m beynin i�idir... �yleyse bir "g�r�ng�ler" alan�na, bir g�lgeler karma�as�na ihtiya� yoktur...</p>
<p>10. Kapitalizm malzemeyi "el de�i�tirebilir" halde sunan rejimdir. El de�i�tirme edimi dahi bir de�er kayna��d�r, yani maddeten ve ideolojik olarak malzemeye el de�i�tirtir. Bu y�zden malzemenin ara�sall��� bile kendili�inden bir harekettir --do�rudan bir taklidi, dolay�s�yla i�birli�ini �ng�r�r. ��nk� malzeme her yerde bulunmaz, �nce birileri taraf�ndan malzeme olarak in�a edilmesi, �retilmesi gerekir. B�ylece kapitalizm hem �retimi hem de t�ketimi kapsad��� �l��de her �ey, alabildi�ine, malzeme olarak g�r�necektir. �zel m�lkiyet bile bu "malzeme" niteli�i kar��s�nda g��s�z kal�r: Amerikal�lar aya bayrak dikip oras�n� bilmem ka��nc� eyalet diye vaftiz ettiklerinde bunu �o�u ki�i g�l�n� bulabilir. Oysa �zel m�lkiyet bir rit�eldir ve kendine ait jestlere (koruma, elde etme ve elden ��karma zorunluluklar�) sahiptir. Jestlerimin �r�nlerini ise her zaman kendi m�lkiyetim olarak bulmam. Ancak baz� jestler (�o�unlukla bana dayat�lm�� olarak hissettiklerim) "eme�imi" olu�turur. Di�erleri ise benim nihai m�lk�md�r, onlar� "elden ��karamam", ancak ba�kalar� �st�ndeki etkilerini sezebilirim. Tarde felsefesinde her �ey temel ruh ihtila�lar�na indirgenmelidir --arzu ve inan�... Bunun nedeni her �eyi Deleuze'�n deyi�iyle bir "i�kinlik d�zleminin" �st�ne d���rmedik�e hep bir "a�k�n", "a��klanmam��" bir alan�n kalaca��d�r. Bu "a��klanmam�� alan" ise insan�n eri�emeyece�i bir �ey oldu�u halde tarihin en b�y�k ilhamlar�, a��klamalar�, ahlaklar� orada cereyan etmi�tir. ��te bu y�zden, mesela Spinoza Ethica's�na "kendinin nedeni" (causa sui) diye ba�l�yordu. Hegel'in Olma (Sein), yani "bo� belirlenim" diye sundu�u bu �ey asl�nda Spinoza'da bir girizgahtan, yani bir tan�mdan ibarettir. Varsak O Var... ve O Kadar... D���nmek bundan sonra ba�layacakt�r... Ve mesela Varolmak i�in insanlar Heidegger'in kendilerine varl�klar�n Varl���n� anlatmas�n� beklemek zorunda de�ildiler...</p>
<p>11. Peki "sadece emek" nedir? Hegel'e g�re insan� "Olduran" �ey. Nas�l bir �ey? Bir faaliyet... Eme�in bu y�celtilmi� antropolojik imaj� Marx i�in kapitalizmin eme�i bunca s�m�rmeye giri�ti�i bir �a�da art�k katlan�lamaz bir hale gelmi�ti. Emek b�t�n de�erlerin kayna��ndayd� ama ancak �arp�t�lm��, s�m�r� alt�ndaki icra edili� bi�imiyle. Onu bu yabanc�la�mas�ndan kurtararak kendisine, kendi yarat�c�l���na iade etmek gerekiyordu. Ama bunun i�in sa�lam bir d���nceye ihtiya� vard� (d��ar�dan gelecek bir d���nce, yani sosyalizm ve politik eylem).</p>
<p>-- 2002'de kaleme al�nm��t�r.</p></td>
</tr>
<tr>
<td colspan="3" style="height:30px;" bgcolor="#FFFFFF"><img src="./K�rotonomedya _ ulus baker _ Tarde Post�lalar�_files/leer.gif" width="1" height="30" alt=""></td>
</tr>
<tr>
<td colspan="3" style="height:20px;" bgcolor="#FFFFFF"><table width="900" height="100%" border="0" cellpadding="0">
<tbody><tr><td colspan="2">
<img src="./K�rotonomedya _ ulus baker _ Tarde Post�lalar�_files/nav_alt.png" width="851px" height="10">
</td></tr>
<tr>
<td width="424">
</td>
<td width="425"><table border="0" cellpadding="0" cellspacing="0"><tbody><tr><td><img src="./K�rotonomedya _ ulus baker _ Tarde Post�lalar�_files/navbar.gif" alt=""></td><td> <a href="https://www.korotonomedya.net/kor/index.php%EF%B9%96id=5,9,0,0,1,0.html" title="arama">arama</a> </td><td><img src="./K�rotonomedya _ ulus baker _ Tarde Post�lalar�_files/navbar.gif" alt=""></td><td> <a href="https://www.korotonomedya.net/kor/rss.php%EF%B9%96all.rss" target="_blank">rss-feed</a> </td><td><img src="./K�rotonomedya _ ulus baker _ Tarde Post�lalar�_files/navbar.gif" alt=""></td><td> <a href="https://www.korotonomedya.net/kor/index.php%EF%B9%96id=0,5,0,0,1,0.html" title="bize yaz�n">bize yaz�n</a> </td><td><img src="./K�rotonomedya _ ulus baker _ Tarde Post�lalar�_files/navbar.gif" alt=""></td><td> <a href="https://www.korotonomedya.net/kor/index.php%EF%B9%96id=5,8,0,0,1,0.html" title="site haritas�">harita metot</a> </td><td><img src="./K�rotonomedya _ ulus baker _ Tarde Post�lalar�_files/navbar.gif" alt=""></td><td> <a href="https://www.korotonomedya.net/kor/index.php%EF%B9%96en.html">ENGLISH</a> </td></tr></tbody></table></td>
</tr>
</tbody></table></td>
</tr>
</tbody></table>
</body></html>
|
